JACHTY DLA DZIECI I MŁODZIEŻY
Przygodę z żeglarstwem możemy rozpocząć w każdym wieku. Można ją rozpocząć już w wieku 6 – 7 lat. Wtedy w momencie osiągnięcia dojrzałości mamy szansę stać się prawdziwymi mistrzami tej dyscypliny sportu i rekreacji. Dla najmłodszych do nauki pływania na żaglach używany jest na całym świecie przede wszystkim jeden typ łodzi: Optimist. Młodzież i dorośli pierwsze kroki na żaglach stawiają na popularnym w naszym kraju typie jachtu, który nazywa się Omega.
Użyliśmy tutaj już słów: łódź, jacht. Może nasunąć się wam pytanie, jakich terminów używać, skoro jest ich wiele i co one oznaczają. Jacht to łódź używana wyłącznie do celów turystycznych i sportowych. My będziemy pływać na jachtach żaglowych, ale istnieją jeszcze jachty motorowe. Zwyczajowo na te najmniejsze jachty pozbawione kabin i wygód mówimy żaglówka albo motorówka. Z kolei można powiedzieć, że każda jednostka pływająca jest łodzią. Łódź jest więc określeniem najbardziej pojemnym. Czy teraz już jest to trochę bardziej zrozumiałe?
Optimist to najpopularniejsza łódka na świecie. Dlaczego? Bo służy wśród najmłodszych do nauki żeglowania. Został zaprojektowany już w 1947 roku. Z wyglądu jest trochę śmieszny, gdyż ma prostokątny kadłub przypominający trochę mydelniczkę. Ale niech was jego wygląd nie zwiedzie, ponieważ można na nim naprawdę wspaniale żeglować. Poza tym taka właśnie konstrukcja sprawia, że jest bezpieczny i radzi sobie dobrze nawet na dużej fali. Przygodę z żeglarstwem rozpoczniemy właśnie od Optymista. Na początku najważniejsze jest poznanie budowy jachtu żaglowego.
Podstawą konstrukcji każdego jachtu jest kadłub. Jego boczne ściany nazywamy burtami, tylną część rufą, a przednią część dziobem.
Taki kadłub ma bardzo ograniczone możliwości pływania. Jest jak balia, pudło popychane przez wiatr. Dlatego zakłada się do niego miecz, który jest umocowany w skrzynce mieczowej.
Jeśli na rufie zawiesimy jeszcze ster, to nasz malutki jacht będzie płynął w kierunku, który mu wyznaczymy. Jego podstawową częścią jest płetwa sterowa.
Sterem operujemy poruszając przyczepioną do niego rączką, czyli rumplem lub przedłużaczem rumpla, kiedy wychylamy się za burtę.
Kadłub w środku wyposażony jest w komory wypornościowe, które nie pozwalają mu zatonąć w czasie wywrotki.
W czasie pływania na silnym wietrze mamy do dyspozycji pasy balastowe, pod które wkładamy stopy, a resztę ciała wychylamy za burtę.
Do dziobu przyczepiona jest lina, którą nazywamy cumą. Przydaje ona nam się wtedy, kiedy trzeba przywiązać jacht do pomostu.
By jacht płynął korzystając z siły wiatru potrzebny jest maszt, na którym rozpięty zostanie żagiel. Na jego końcu znajduje się wimpel, czyli wskaźnik wiatru
Tutaj do masztu dodaliśmy już żagiel, czyli kawałek plastikowego płótna. Jest on silnikiem naszego statku.. Główny żagiel na jachcie nazywamy zawsze grotem.
Na żaglu znajdują się kieszenie, w które wsuwamy usztywniające go listwy, Znajdziemy na nim także Icki – krótkie nitki pokazujące kierunek wiatru opływającego żagiel.
Na Optimistach stosowany jest typ ożaglowania zwany rozprzowym. Do masztu przyczepiony jest dodatkowy kijek, czyli rozprze, które podpiera górny róg żagla.
Rozprze naciągane jest przez linę, którą nazywamy fałem. Przechodzi ona przez bloczek, dzięki czemu nie musimy używać wielkiej siły, żeby ją naciągnąć.
Żagiel przywiązany jest przednią krawędzią do masztu, a dolną do bomu – poziomej aluminiowej rurki.
Potrzebne są nam jeszcze liny, które będą kierować pracą żagla. Nazywamy ją szotami. Przechodzą przez system bloczków.
W ten oto sposób mamy jacht przygotowany już kompletnie do żeglugi.
Starsza młodzież po zdaniu na patent żeglarza jachtowego może już pływać na Omegach. Są to jachty dużo większe od Optimista, które mogą zabrać na pokład maksymalnie 6 osób załogi. Jest to łódź całkowicie polskiej konstrukcji, zbudowana po raz pierwszy w okupowanej Warszawie w 1942 roku. Ze względu na małe zanurzenie, stosunkowo obszerny kokpit i dużą dzielność Omegi zyskały dużą popularność, stając się polską klasą narodową. Obecnie każdy klub żeglarski dysponuje tymi łodziami, które traktowane są jako jachty do pływania sportowego.
Wszystkie jachty śródlądowe mają podobną budowę. Dlatego wymienione przy omawianiu konstrukcji Optimista elementy znajdziemy również w budowie Omegi.